رئیس انجمن پزشکان کودکان استان البرز گفت:
نوزادان نارس فرصت هایی برای توجه به خود نوزادان، خانواده، نظام مراقبت درمانی و نظام آموزشی در راستای رشد و توسعه در تمام ابعاد جامعه
روشنای زندگی، دکتر محمد زنوزی راد رئیس انجمن پزشکان کودکان استان البرز در نشست خبری که به مناسبت روز جهانی نوزاد نارس(17نوامبر مصادف با 26آبان) در محل سالن اجتماعات اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز برگزار شد دلیل واهمیت این روز را یادآور شد و اظهار کرد: یکی از اولویت های مهم حوزه سلامت در دنیا مادران باردار و کودکان هستند و روز هفدهم نوامبر(26آبان ماه) با توجه به اهمیت موضوع سلامت نوزادان به ویژه نوزاد نارس در نظام ارائه خدمات سلامت به عنوان روز جهانی نوزاد نارس انتخاب و نام گذاری شده است. چرا که نوزادانی که چند هفته زودتر به دنیا می آیند در معرض خطرات متعدد وتهدیدگر سلامت قرار دارند.
رئیس انجمن پزشکان کودکان البرز در ادامه با یادآوری این نکته که نارسی اصولا با بروز عارضه همراه نیست، تصریح کرد: الزامی وجود ندارد که نارسی باید با بروز عارضه حادث شود(مگر در نارسی شدید) اما باید توجه داشت که هرچه شدت نارسی بیشتر باشد ریسک بالاتری را به همراه خواهد داشت.
زنوزی راد محور دیگر سخنان خود را معطوف به آمار جهانی در خصوص تولد نوزدان نارس داشت و اذعان نمود: سالانه 15 میلیون نوزاد نارس در دنیا متولد می شوند که این نوزادان حداقل سه هفته زودتر از موعد مقررمتولد می شوند.
وی در بخش دیگری مفهوم نارسی را چنین تشریح کرد: “زمان” مهم ترین آیتم در بحث نارسی است. بدین معنی که، زمانی مفهوم نارسی را می توان به یک نوزاد اطلاق کرد که، زودتر از هفته سی وهفتم بارداری متولد شوند.
این پزشک متخصص اطفال همچنین نارسی ها را به لحاظ تیپیک پزشکی چنین طبقه بندی نمود و عنوان کرد: نارسی نوزادان را می توان در سه گروه مورد بررسی قرار داد. نوزادانی که بین 34 تا 36 هفته متولد می شوند ازتیپ نارسی خفیف، بین 32 تا 34 هفته نارسی متوسط، زیر 32 هفته نارسی شدید برخوردار می باشند. این درحالی است که، متاسفانه اخیرا تولد نوزاد زیر 28 هفته آمار قابل تامل و نگران کننده ای را به خود اختصاص داده که پیش از این در دنیا به هیچ عنوان قابل تصور نبوده است .چرا که این نوزادان قابل احیا و زنده ماندن شان غیر ممکن است. اما با تکنولوژیِ نوین گاها می توان نوزادان زیر 28 هفته را نیز به مرحله تکامل و رشد( البته با مراقبت ها ی فوق شدید و هزینه های گزاف) رساند.
زنوزی راد با بیان این که بالاترین آمار مرگ و میر زیر پنج سال مختص نوزادان زیر یک سال می باشد، خاطرنشان کرد: اولین آیتم ارزیابی سلامت در یک کشور مرگ و میرزیر5سال می باشد که حدود 70درصدعمده مرگ و میرها زیر5سال وقبل از یک سالگی اتفاق می افتد.
وی با اشاره به این موضوع که عمده ترین عللی که در برگیرنده آمار مرگ و میردر نوزادان زیر یک سال، نارس بودن نوزاد می باشد، گفت: یکی از شابع ترین علل مرگ و میر تا دهه های اخیر در میان نوزادان، نارس بودن آنان بود که خوشبختانه با بهره گیری از دانش و تکنولوژی جدید پزشکی، جهت حفظ نوزدان نارس، این موضوع تا حدود زیادی در اکثر کشورها از جمله ایران قابل کنترل و حتی در موارد خاص بستر نگهداری نوزدانی با وزن پایین نیز فراهم گردیده است.
وی افزود: البته نباید از نظر دور داشت که، شاید این نوع تکنولوؤی موجب گردیده تا نوزدان با وزن بسیار پایین را بتوان زنده نگه داشت و رشد داد ،اما متاسفانه این بخش از نوزدان باعوارض متعدد و بالقوه ای که حاصل نارس بودن آنان است را در طول رشد یدک می کشند. لذا این نوزادان با این شرایط اگر به حال خود رها شوند و تحت درمان قرار نگیرند تا پایان عمر با آسیب های شدید و جبران ناپذیری به لحاظ جسمی، روانی و رفتاری روبرو خواهند شد.
رئیس انجمن پزشکان کودکان البرز مراقبت های همه جانبه این گونه نوزادان را یک ضرورت دانست و تصریح کرد: این گونه نوزادان نیازمند مراقبت های خاص و پیگیری های همه جانبه از ابعاد مختلف سلامت از جمله وضعیت رشد و تکامل، بینایی سنجی و شنوایی سنجی هستند.
وی همچنین خاطرنشان کرد: باید به این نکته توجه داشت که، والدین و سایر اعضای خانواده نقش حیاتی در زندگی و سلامت نوزادان بستری در بخش ویژه (NICU) دارند.
وی در ادامه با تاکید بر این مطلب که، نوزادان نارس در معرض خطرات بالقوه قرار دارند هشدار داد و گفت: ابتدای امر باید تصریح کنم زایمان زودرس و نارسی نوزاد بایکدیگر عجین هستند ویکی از مشکلات عمده بهداشتی و همچنین یکی از مهم ترین علل مرگ و میرهای نوزادی است . اما درمجموع عوارض به دودسته تقسیم می شوند عوارض زودرس که در روزهای اول تولد دچار می شوند و دیگری عوارض دیررس . اگر این نوزادان در معرض چنین خطراتی قرار گیرند برای آنها آسیب جانی و معلولیت به وجود خواهد آورد که از جمله ی آن می توان بهsids)سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار )، خونریزی مغزی، وقفه تنفسی و مشکلات قلبی عروقی،مشکل در کنترل حرارت بدن(فاقد تنظیم دما در مغز و پوست)،مشکلات گوارشی از جمله پاره گی روده، کم خونی،زردی،مشکلات متابولیک از جمله قند خون و کلسیم خون پایین و عفونت های نوزادی به علت نقص سیستم ایمنی نام برد. از عوارض دراز مدت می توان فلج مغزی CP، پیش فعالی، اوتیسم و اختلالات یادگیری نام برد.
زنوزی راد در خصوص عوامل خطروعلل نارسی نوزادان، اذعان کرد: علل تولد نوزاد نارس ممکن است چند عاملی باشد بدین معنا که امکان دارد واکنش های متقابل و پیچیده اما مرتبط با عوامل جنینی، رحمی و مادری را شامل شود. استرس های شدید مادر، سیگاری بودن مادر حین بارداری، ابتلای مادربه فشار خون و دیابت حتی اگر در حین بارداری دچار این عارضه شوند، سابقه سقط های مکرر، کارکردن مادران، دویا چند قلوبودن نوزادان، سابقه نارسایی قلبی، بارداری با بهره گیری از تکنولوژی های جدید، لقاح خارج از رحم، اختلالات دهانه رحم، مشکلات رحم یا گردن رحم، پارگی پیش از موعد پرده های جنینی(به علت عفونت های دوران بارداری و یا ضربات فیزیکی )،حوادث و صدمات، تماس با مواد شیمیایی، اشعه ها، مواد غذایی ناسالم، محیط آلوده که مشکلات رحمی جفت از جمله مهم ترین فاکتورهایی است که نارس بودن نوزاد را سبب می شود.
این مقام مسئول در حوزه کودکان با تاکید بر این نکته که مراقبت های دوران بارداری کمک می کند جلوی بخشی از ریسک فاکتورها گرفته شود ،اذعان داشت: تا جایی که امکان دارد می بایست از چنین عواملی جلوگیری به عمل آورد تا شاهد کاهش زایمان های زودتر از موعد و تولد نوزادان نارس و عوارض آن باشیم.
زنوزی راد با خاطرنشان کردن این موضوع که، وزن و زمان دو فاکتور اصلی در پیشگیری از تولد نوزادان نارس است، تصریح کرد: ما باید از مهم ترین عامل یعنی زایمان زودرس جلوگیری به عمل آورد. در وهله دوم باید وزن نوزاد را نیز بررسی نمود. هر چه وزن حین تولد بالا باشد میزان موفقیت زنده ماندن نوزاد وکاهش عوارض نیز در شرایط بهتری قرار خواهد گرفت.
رئیس انجمن پزشکان کودکان البرز در بخش دیگری با تاکید بر این مطلب که ، نارسی می تواند یک فرصت محسوب شود؛ اظهار کرد: cpناشی از نارسی یک عارضه مغزی است(فلج مغزی) ، خیلی جدی و پرهزینه می باشد اما قابل درمان آنهم در مراحل اولیه تولد نوزاد است که این یک مژده برای مردم است. از بزرگترین متخصصین جهانی درمانگر این عارضه دکتر حسین کریمی است که یکی از افتخارات استان البرز و کرج محسوب می شود.
این مقام مسئول یادآورشد:عوارض نارسی قابل انتقال به نسل بعدی است، همچنین استرس مادری باعث تغییرات ژنتیک در جنین می شود.
زنوزی راد در بخش دیگری با عنوان این مطلب که نوزادان نارس اگر در شرایط مناسب مراقبت قرار گیرند می توانند به زندگی خود ادامه دهندگفت: هرچند نوزادان نارس با یک سری مشکلات حادی که پیش تر به آن اشاره شد به دنیا می آیند اما اگر فرایند درمان و نگهداری به خوبی و ویژه مانند واحدهای مراقبت کلینیک های ویژه نوزادان (NICU) و کلینیک های ویژه نوزادان نارس( ECD) که به دقت از لحاظ عفونت و تغییرات در تنفس و ضربان قلب و تکامل مغز تحت مراقبت قرار میگیرند، تغذیه انحصاری با شیر مادرومهم تر از آن آموزش های لازم به والدین و بستگان نزدیک و در نهایت اقدامات تربیتی نوزاد نارس به لحاظ درمانی و رفتاری، پیگیری های مکرر میان پزشک متخصص و نوزاد پس از ترخیص، همه و همه می توانند با برنامه ریزی درست از سوی متخصصان امرروال زندگی عادی را در آینده طی نمایند.
این مقام مسئول در حوزه تخصصی کودکان همچنین توضیح داد: نوزادان نارس شاید آسیب پذیرتر از سایر نوزادان باشند اما اگر تحت درمان به موقع قرار گیرند به لحاظ سیستم مغزی قدرت یادگیری و ترمیم پذیری(PLASTISITY) بهتری نسبت به دیگران دارند که این قدرتT قابل حمایت است چرا که با ترمیم بافت های مغزی می توان دیگر اختلالات را نیز ترمیم نمود.
زنوزی راد تاکید کرد: مغز مهم ترین بخش دستگاه ایمنی انسان است. به همین دلیل مبتلایان به نارسی و یا تاخیرتکامل عصبی مستعد ابتلا به عفونت های مختلف هستند.
وی با اشاره به مطالبه جدی پزشکان کلینیک های مراقبت از نوزاد نارس از عدم آمار صحیح این نوزادان در استان البرز تاکید کرد: متاسفانه ما هنوز هیچ آمار دقیقی از نوزادان نارس استان در دست نداریم و این یک نقیصه است. متولیان امرمانند دانشگاه علوم پزشکی البرزباید در این مسیر اهتمام ورزد تا بتوانیم نوزادان نارس را تحت درمان به موقع قرار دهیم اما جای تاسف است که هنوز آماری از این حوزه منتشرنشده است.
زنوزی راد اضافه کرد: بخشی از این مشکل برمی گردد به وضع حمل مادران در تهران که به صرف همین موضوع خلل در آمار می شود.
رئیس انجمن پزشکان کودکان البرز با اشاره به فعالیت کلینیک نوزادان نارس(ECD) در استان گفت: در این کلینیک با توجه به تست های غربالگری که صورت می گیرد والدین میتوانند اختلالات و نارسایی های نوزاد را به لحاظ وضعیت هوش، توانایی حرکتی، ذهنی و جسمی کودک و حواس ویژه کودک خود را از دو ماهگی بسنجند.